kompletnie niemrożąca krwi w żadnej części człowieka historia intymnej więzi człowieka z ptakiem w tramwaju przegrywa o włos z wierszem porównywalnie nieekscytującym, ale za to krótszym i bez śmisznych gwiazdek. poproszę "pstryk"



"pstryk"

Bo krótki i z zawiązkami poczucia humoru. Do wiersza-konkurenta p. Elżbieta Jaworowicz proszona od zaraz.



W pierwszym tekście razi jakaś maniera. Aliteracje, gry słów są tu w zasadzie pustą sztuczką, z której - poza pokazaniem kunsztu (?) autora - nie wynika nic. Drugi wers jest nienaturalnie długi, przełamanie go po słowie "poprzecznie" nieprzekonujące i chyba wymuszone. Niby to problem tysięcy wierszy, ale tutaj razi podwójnie: raz - bo źle wygląda, dwa - bo kolejna przerzutnia jest dobra. Wiersz, chociaż kołatania serca raczej u nikogo nie wywoła, przyzwoity.

Drugi utwór słabiutki i ta słabość zaczyna się już na elementarnym poziomie, zapisu. Przecinki, myślniki, kropka, wielkie litery są stosowane bezmyślnie i tylko pogrążają tę banalnie opowiedzianą historię, która sama w sobie jest wzruszająca, ale sposób jej przedstawienia po prostu nieudany, to relacja, nie poezja.



"pstryk" nie zwróciłby mojej uwagi w żadnej nieprzymusowej sytuacji. "Gołąb " - tak. Dlatego wybieram drugi wiersz i do niego uzasadnienie. Są w nim momenty przerażająco naiwne: dopowiedzeniami ( na przykład :" nie będzie latać przykuty do ziemi kaleka") lub kompozycyjnie (trzy gwiazdki przed ostatnią strofą), ale jest też historia z dobrze prowadzonym suspensem: pierwszym przy usypianiu, a drugim przy "układaniu ciepłego ciała". Jest dużo obrazowych szczegółów.
Mimo że to słaby wiersz, to jednak dla mnie o wiele ciekawszy od drugiego w tej parze.



"pstryk"

No oczywiście, że "pstryk": niezbyt dużo w nim poezji, bo w ogóle jest malutki, raczej jak impresja niż wiersz. Ale mam za to przewrotność i pomysłowość autora i szacunek dla słowa, wreszcie - szacunek dla czytelnika.

[amores perros] -- i z literatury, i z życia wiem, że gry erotyczne w swojej ekscytującości potrafią się częstokroć wznieść nad poprawny kalamburyzm i zupełnie nie zwodzące zwody (nieprzerzucające przerzutnie), z którymi mam do czynienia w tym i w tysiącu podobnych, niby to erotycznych wierszy. nuda, nudziarstwo, nic nowego, powielanie schematów, mi-sjo-na-ryzm jakiś, tym bardziej irytujący, że autor ma jakiś warsztat przecież! poproszę o "pani deszcz" -- bo tak.



"[amorres perros]"

Jakiś był film chyba. Nie widziałem, ale wydaje mi się. Wiersz-konkurent: fiku miku na patyku, a samolot już odleciał.



W pierwszym wierszu autor używa figury, która od pewnego czasu bardzo mnie irytuje. Mam tu na myśli konstrukcję z przerzutnią, gdzie przed przerzutnią próbuje się do wyobraźni czytelnika wprojektować seks, a po przerzutni okazuje się, że z seksu nici. Niby to zgrabne, ale ile razy można? Wtórność to pierwszy zarzut, a poza stroną czysto... hm, techniczną, jest jeszcze niesmak, który wywołują te nasączone dwuznacznością konstrukcje. Niektórzy je lubią, ja nie.

W drugim tekście wciąż nie potrafię znaleźć wiersza. Nie wiem dlaczego, są wersy, inwersje - na oko powinien to być wiersz, ale wszystko tu jakieś suche, bez emocji.

Wybieram "amores perros" - za emocje.



"Pani deszcz" - za lepsze brzmienie.



"amores perros"

"Pani deszcz" to zgrabny wiersz, z uroczą puentą. Wiem, że mam w swoich gustach interpoetyckich pecha - wiem, że znowu obu autorów widziałabym w V etapie. Wybieram "amores perros", którego autor pokusił się o ubranie uczuć w metaforę - wolę, kiedy podmiot liryczny opowiada o sobie niż o pogodzie.

"z wyżyn logiki" -- Pinochet? och, pliz, czemu nie Hun Attyla! drugi wiersz: nonsensowny bibelot, po drugim czytaniu odkrywający przed czytelnikiem niejaką pustkę. już trudno, że to wszystko oparte na wątpliwego wdzięku zabawie dawno już nie paradoksalnymi stwierdzeniami, ale szkoda, że obrazek się rozłazi: kratki flaneli, które należą do niego -- że co, że jego koszula? góra od piżamy? no, to wtedy nie "chowa", nie. a jeśli chodzi o taką seksi pościel, flanelową w kratkę (i on, taki rafinant i uwodziciel, naprawdę śpi we flaneli? ja cię), to pogratulować wyobraźni z tymi górami. itp., itd.: dlaczego okno się uchyla?! niemniej niech będzie "bossa nova", jako wzór wypychania wiersza do odpowiednich rozmiarów za pomocą filuternych bzdetów (sorry, autor "z wyżyn" sam se założył pinoczeta na szyję).



"bossa nova"

Tytuł "Z wyżyn logiki" mnie boli, bo uważam, że logika to jeden z ciekawszych wynalazków ludzkich, a nad tym wierszem taki tytuł jest jakimś megaszyderstwem. Wizja "pustego piekła" jest faktycznie bliska niektórym z wrażliwszych katolików, akcentujących przede wszystkim miłosierdzie Boże (kosztem sprawiedliwości Bożej). Być może należy do nich również ksiądz Jan Twardowski, nie wiem, nie znam na tyle dzieła tego myśliciela. Jednak wizja ta sytuuje się całkiem blisko koncepcji apokatastasis, która w teologii katolickiej jest zdecydowanie niemile widziana. Zatem cała fabuła wiersza bierze się z trzewi sentymentu, a nie z żadnych wyżyn żadnej logiki. (W szczególności: mdłe dusze, czyli letnie, będą zgodnie z Ewangelią wyplute, bądź, w zależności od tłumaczenia, zwymiotowane w męki piekielne właśnie, a nie do ośrodka kurde wczasowego! Wszystko tam jest napisane, no). W dodatku historyjka opowiedziana językiem doskonale płaskim, lajtowo posypanym metaforkami jak bazylią z torebki; czyli nie włącza się autonomiczna logika języka, wobec której bledną czasem inne logiki wyżynne i nizinne. Ale nie tu, powiadam (nie może ktoś mówiący o literaturze po prostu mówić, musi powiadać! zgadzacie się? ja się zgadzam). Ostatni gwóźdź do alogicznej trumny to dobór nazwisk w puencie. Pinochet??? A czymże ten nieszczęsny Chilijczyk naraził się autorowi/rce? Chyba tym, że chłopaczyska z "Frondy" naszywają go sobie na makatki. Bo jeżeli nie to, to dlaczego nie chociażby Ceausescu? Honecker? Idi Amin? Hafez Al-Asad? Logiko, logiko, jakże umęczonaś. O drugim wierszu nie chce mi się pisać, bo jest odgrzewany w mikroweli.



W pierwszym wierszu gdzieniegdzie iskrzy, ale bardziej zgrzyta. Już tytuł jakoś nie pasuje do treści. Podobnie dedykacja: naturalizm zakurzonego piekła stoi zupełnie obok franciszkańskiej filozofii świata (i zaświatów) ks. Twardowskiego. No i w końcu Pinochet - w tym towarzystwie postać jakby z innej bajki. Samo piekło jest natomiast przedstawione całkiem sprawnie. Większa tutaj zasługa konsekwentnego uformowania treści (sylabizm), niż świeżych myśli ("mdła dusza nurzana w smole" wręcz antypoetycka), ale czyta się - jeżeli nie głęboko - to przynajmniej gładko.

"bossa nova", posługując się słowami z tekstu, to wiersz-makieta. Obrazy są szyte tak grubymi nićmi, że - przy wszystkich zgrabnych frazach (np. "miękki dotyk testowany na zwierzętach") - widzę nie wiersz, tylko ciężką pracę autora, nie poezję, tylko szereg środków poetyckich.
Wybieram "Z wyżyn logiki".



W drugiej parze wybieram zdecydowanie "bossa novę". Za kilka uroczych metafor, jak na przykład ta z kratką lub ze zwierzętami. I mimo że cały tekst daleko jest od tego, co uznaję za sugestywny erotyk, to podoba mi się o wiele bardziej niż wiersz-konkurent. Dlatego, że "Z wyżyn logiki" zaprzecza swojemu tytułowi. Logika zdarzeń piekielnych pozostała dla mnie co najmniej rozmyta. Skąd ten nagły deficyt "nierządnic" i "oszustów"? Z czyjej perspektywy są oni / mają być "wdzięczni", "urokliwi" i "frapujący"? Nie wiem. Wiersz nie odpowiada. Z kolei zestaw krwawych tyranów, którzy zostają określeni jako "niepoprawnie zepsuci" i "beznadziejnie uparci" pozostawia wrażenie - przepraszam - infantylizmu. Albo w zakresie języka, albo świadomości historycznej. "Z wyżyn logiki" udaje traktat filozoficzny, którym się nie staje. "bossa nova" dąży ku erotykowi. Wolę skuteczne dążenie niż udawanie.



"bossa nova"

Lingwistyczne wiersze o seksie prawie zdominowały ten konkurs. I chyba wyeksploatowały temat i formułę. Dlatego niechętnie już czytam "bossa novę". A jednak ten wiersz nieporównanie lepszy od konkurenta, u którego dopatrzyć się mogę ciekawego pomysłu, ale w banalnym wydaniu i z niemożliwie wręcz złym zakończeniem.

meteorologicznie rzecz biorąc oba wiersze spoko. wolę "biomet", bo mniej się nad sobą rozwodzi.



"biomet"

Oba wiersze mnie bolą; "ciepło-zimno" jako katalog wrażeń i oderwanych obserwacji, jednych i drugich po prokrustowsku wciśniętych w aforyzmy z płyty pilśniowej. Po co? nie wiadomo dokładnie. "biomet" dmie w surmy emocjonalne, jesień już, panie, a ja nie mam satysfakszon. A będzie jeszcze gorzej, bo po jesieni przyjdzie zima (narrator jest prorokiem? nie wiadomo dokładnie). Oba wiersze zalecają się frazeologizmami, które - jako środek stylistyczny - utraciły powabną świeżość gdzieś w epoce środkowego Barańczaka. Przez dłuższy czas myślałem, że będę musiał rozstrzygać rzucając pieniążkiem, w końcu o grubość lakieru sentymentalony wysunęły się przed niepociumanie.



W finale spotkały się dwa jesienne wiersze, dwa wiersze w sumie podobne i według mnie jedynie średnie. "ciepło-zimno" jest gorsze od strony technicznej (np. przegląd form osobowych czasownika w pierwszej zwrotce: 1. os. l.poj. "obserwuję", 3 os. l.poj. "opada", 1. os. l.mn. "wyjdziemy" czy nieprzemyślane przerzutnie), ale za to nadrabia ładnymi poetyckimi obrazami (oksymoron: "mroźna woń czasami pachnie jak powietrze przy ognisku").
W "biomecie" nic rażącego nie rzuca się w oczy. Widać kunszt autora, świadomość środków poetyckich (nagromadzenie głosek "s", "sz", "ż"), ale po wydestylowaniu zostaje jakby mniej poezji niż u konkurenta.
Minimalnie skłaniam się ku "ciepło-zimno", chociaż żaden wiersz nie jest tu chyba "lepszy".



Zastanawiam się z żalem, dlaczego nie podzielam opinii autorów, że akurat te wiersze powinni wystawić jako finałowe. Z dwóch refleksji meteopatów - silniej reaguję na "biomet". Ode mnie, dla "mojego" zwycięzcy, gratulacje.



"biomet"

Niewiarygodna koincydencja tematów: "my ubrani w pogodę" (choć z drugiej strony bodajże połowa wierszy w tym konkursie proponowała metaforykę meteorologiczną). I oba wiersze w podobny sposób poprawne, podejście autorów do słowa - zgodne. Wybieram "biomet" za mniejszą dosłowność, za zgrabniejszą puentę, za naprawdę niezłą puentę.